Dhallaanka iyo socodbaradka ayaa sida ugu badan ugu nuglan maadaama aanay si fudud isaga difaaci karin bukaanshaha ama jeermiska maxaa yeelay nidaamkooda difaaca dabiici ah ee jirka ayaanan weli si dhammaystiran u kobcin. Adiga kuuma sheegi karaan waxa ay dareensan yihiin oo si dhakhso badan ayay xaaladdoodu uga sii dari kartaa. Iyaga kolba mar eeg.
Cudurka qoorgooyuhu (meningitis) waa barar maskaxda fuula. Waa cudur aad u daran, oo la is qaadsiin karo, laakiin haddii hore loo daaweeyo carruurta intooda ugu badan si buuxda ayay uga bogsadaan.
Cudurka sebsis (oo badi loo yaqaanno septicaemia ama sunta dhiigga) waa cudur nafta halis geliya oo bukaansho ama jeermis ka yimaadda. Waxaa weliba laga yaabaa in uu haraggu yeesho nabarro dhibco yar yar ah ama meelo balballaaran oo ah midabka buluug madow u dhow, kuwaasoo uusan midabkoodu isbeddelin haddii bakeeri aanan dheg lahayn aad ku dul wareejiso. Taasi waa calaamad caadi u ah cudurka sunta dhiigga ee baktiiriyada qoorgooyaha (meningococcal septicaemia), nooca sunta dhiigga ee ka timaadda baktiiriyada cudurka qoorgooyaha, taasoo weliba keeni karta cudurka qoorgooyaha.
Waa in aad marwalba sida xaalad degdeg ah u tixgeliso mar kastoo aad ka shaki qabto cudurka qoorgooyaha ama sunta dhiigga.
Calaamadaha ugu horreeya waxay u eekaan karaan marka la qabo hargabka ama ifilada. Carruurta cudurka qoorgooyaha qaba si dhakhso badan ayay aad ugu jirroon karaan ama ugu bukaan karaan, markaa hubi in aad heli karto calaamadaha cudurkaas. Waxaa laga yaabaa in uu ilmahaagu yeesho finan isku urursan oo cascas ama ah midabka buluug madow u dhow. Ku samee baaritaanka bakeeriga. Waxaa sii adkaan karta in firiiricaas laga arko haragga kuwa kale ka madow, markaa finanka ka baar dhammaan jirka dhallaankaaga ama ilmahaaga maxaa yeelay meel kaste ayuu ka bilaabmi karaa (marka hore fiiri meelaha ugu cad). Hase yeeshee, firiiricu marwalba ma soo baxo - la soco calaamadaha/astaamaha cudur dhammaantood.
Waa in aad sida ugu daran u tixgeliso muuqaalka xummadda iyo calaamadaha kale ee ka mid ah kuwa kor ku xusan. Carruurta dhammaantood kama muuqan doonaan dhammaan calaamadaha ku taxan dhanka midig.